VEDA HUTBESİNDE SOSYAL HAYAT
Prof. Dr. Orhan KÜÇÜK
Veda hutbesi Efendimizin (sav) son haccında Müslümanlara deve üstünde yaptığı bir konuşmadır. Son sözleri olması itibariyle önemli konuların ele alınacağı rahatlıkla değerlendirilebilir. Burada Efendiler Efendisinin birkaç öğüdünü paylaşmaya çalışacağım.
Öncelikli husus insan hakları konusudur. İnsanların canlarının ve namuslarının kutsal olduğunu ve bunlara kesinlikle dokunulmamasını, jandarmanın, asayişin olmadığı o günün toplumuna ders vermektedir.
İnsanlar! Bugünleriniz nasıl mukaddes bir gün ise, bu aylarınız nasıl mukaddes ay ise, bu şehriniz (Mekke) nasıl bir mübarek şehir ise, canlarınız, mallarınız, namuslarınız da öyle mukaddestir, her türlü tecavüzden korunmuştur.
Eski alışkanlıklara dönülmemesini istemekte, bu mesajı dinleyenlerin diğerlerine aktarmalarını beyan etmektedir. Burada, Cuma Hutbesinde söylenenleri bile evimize taşımayan bizlere yönelik mesajlar vardır.
Ashabım! Muhakkak Rabbinize kavuşacaksınız. O da sizi yaptıklarınızdan dolayı sorguya çekecektir. Sakin benden sonra eski sapıklıklara dönmeyiniz ve birbirinizin boynunu vurmayınız! Bu vasiyetimi burada bulunanlar bulunmayanlara ulaştırsın. Olabilir ki burada bulunan kimse, bunları daha iyi anlayan birisine ulaştırmış olur.
Bugün bile toplumumuz için kanayan yara konumundaki kan davalarını kaldırdığını beyan etmektedir:
Ashabım! Dikkat ediniz, cahiliyeden kalma bütün adetler kaldırılmıştır, ayağımın altındadır. Cahiliye devrinde güdülen kan davalarda tamamen kaldırılmıştır. Kaldırdığım ilk kan davası Abdulmuttalib’in torunu İlyas bin Rabia’nın kan davasıdır.
Düğünlerine, sosyal medya ilişkilerini, o şekilde namaz kılınması mümkün olmayan yırtık pantolonlarına dikkat etmeyen bizlere, ufak tefek gibi görünen işlerde de dikkatli olmamızı öğütlemektedir.
Ey insanlar! Muhakkak ki şeytan şu toprağınızda kendisine tapınmaktan tamamen ümidini kesmiştir. Fakat siz bunun dışında ufak tefek işlerinizde ona uyarsınız bu da onu memnun edecektir. Dinimizi korumak için bunlardan da sakınınız.
Duvara astığımız Kur’an’ı indirmemizi ve okuyup aydınlanmamızı, kendi muameleleriyle birlikte amelimize tatbik etmemizi ders vermektedir:
Ey müminler! Size iki emanet bırakıyorum, onlara sarılıp uydukça yolunuzu hiç şaşırmazsınız. O emanetler Allah’ın kitabı Kur an-ı Kerim ve Peygamberinin sünnetidir.
Özellikle kavmiyetçilik konusunda ders vermekte, üstünlüğün Allah’tan korkma, emir ve yasaklarına uyma konusunda olacağını beyan etmektedir:
Ey insanlar! Rabbiniz birdir. Babanız da birdir. Hepiniz Adem’in çocuklarısınız. Adem ise topraktandır. Arap’ın Arap olmayana Arap olmayanın da Arap üzerine üstünlüğü olmadığı gibi kırmızı tenlinin siyah üzerine siyahın da kırmızı tenli üzerinde bir üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvada, Allahtan korkmaktadır. Allah yanında en kıymetli olanınız Ondan en çok korkanınızdır. "Azası kesik siyahi bir köle başınıza amir olarak tayin edilse sizi Allah’ın kitabı ile idare ederse onu dinleyiniz ve itaat ediniz.
Son olarak gözünü, kulağını koruyamayan, mesaisine, devlete ve işgörenlerine karşı yükümlülüklerine dikkat yeterince dikkat edemeyen bizlerden sözalmaktadır:
* Zina etmeyeceksiniz.
* Hırsızlık yapmayacaksınız.”
Nasibimizin ziyade olması temennisiyle…
Selam ve dua ile…
YORUMLAR