Kentsel dönüşüm Erzurum’da konuşulmaya başlandığı dönemde vatandaşın kafası karışıktı.
Kentsel dönüşüm denilince;
Eskileri yıkıp yerine modern görünüşlü çok katlı binalar yapmak gibi algılanıyordu.
Eski evleri yıkmak, otoparkları ve çocuk oyun sahaları olan apartmanlar dikmek.
Koruyamadığımız harap olmuş eski evleri yok etmek …
Yerine beton çok katlı ruhsuz binalar dikmek.İşte kentsel dönüşüm anlayışı.
Geçmişteki belediyelerinde kentsel dönüşüm anlayışı da böyleydi.
Hayır diyorsanız bana gösteriniz.
Yenilenmiş,
Korunmaya alınmış,
Restore edilmiş,
Yeniden canlandırılmış,
Bir yapı veya konak, büyükşehirin Erzurum’da yenilediği bir tek yapı Müceldili Konağı’dır.
Üzülerek söylüyorum Müceldili Konağı geliştirme ve canlandırma projeleri Erzurum Vakfı tarafından yapılarak parasızlık nedeniyle Büyükşehir Belediyesi’ne devredilmiş belediye de bu konağı projeye göre yapmak zorunda ve mecburiyetinde kalmıştır.
Yüzlerce konak ve ev yıkılmıştır.
Yeni uydu kentler, parasızlık, göçen nüfus ve doğal afetler gibi nedenlerle birçok sokak ve mahalle de bulunan Erzurum Evleri kendi kaderlerine terk edilmiştir.
Evliya Çelebi Erzurum Evleri için neler yazmış.
Alvarlı Muhammed Lütfü Erzurum’u nasıl anlatmış açın okuyun.
Tarihi şehir tarihi yanlışlıklarla ülke genelinde çarpık yapılaşmanın en güzel örneği olmuştur(!)
Yenişehir, Dadaşkent, Yıldızkent, Hilalkent gibi uydu kentler hızla kurukurken,
Erzurum içi virankent olarak kalmıştır.
Erzurum; kentsel dönüşüm anlayışı tarzını yeniden gözden geçirmek Eskişehir, Amasya, Bursa gibi kentlerde yapılan kentsel dönüşüm uygulamalarına bakmak zorundadır.
Boşalan ev, sokak ve mahalleleri yıkarak arsa üretmek rantiyecilere geçit vererek bir kültürü yok etmektir.
Önemli olan bir mahalleyi veya birkaç sokağı koruyabilmektir. Erzurum için yeni bir kentsel dönüşüm anlayışının Büyükşehir Belediye Başkanı ve kadrolarıyla yeni bir başlangıç sürecine girmiş olduğunu Kongre ve Batpazarı caddelerinde yapılan uygulamalarda görmekteyiz.
Batpazarı caddesinde yapılan uygulamanın koruma, restore etme ve yeniden canlandırmanın güzel bir örneği olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çarpık şehirleşmeye dur diyecek kentsel dönüşüm anlayışında şehrin geçmişini koruyan ve kollayan bir anlayışın görev başında olduğunu hissediyorum.
Halkevini yıkan, Erzurum Havuzbaşı silüetini bozan, yakın tarihteki Erzurum hafızasını ve hatıralarını hiçe sayan bir zihniyet yerine geçmişe önem veren koruyan, kollayan, güzelleştiren bir anlayışın gelmesini heyecanla karşılıyorum.
Bu güzel uygulamanın yanı sıra diğer bir olumlu projeye geçelim.
Yerli ve yabancı turist Üç Kümbetleri görmek isterken oradaki evleri çeşmeleri dar sokakları görerek geçmişi yaşamak, solumak ister.
Doğu ve Güneydoğu illerinde Üç Kümbetler’in aynısı yüzlerce kümbet var. Üç kümbetleri yeşil bir çevre ile turizme açabilirsiniz.
Yaptığınız yeni çevre ile takdir de toplayabilirsiniz.
Ancak sadece mahalleleri ve sokakları yok etmediniz, sosyal ve kültürel geçmişimizi yok ettiniz. Üç kümbetler çevresindeki yıkılmayan eski ev sayı olarak az nostaljik çevre yerini suni yeşil çevre ile kapatamazsınız.
Kentsel bozulma kentsel dönüşüm sürecinde kent yaşayanları ile uzlaşarak yapılmalıdır.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Topbaş diyor ki; bir otobüs durağının yerini dahi değiştirirken halka soracağım.
Kentsel dönüşüm uygulamalarında uzlaşma demokrasinin kentsel anlayışıdır.
YORUMLAR