Erzurum Palandöken Kayak Merkezindeki Polat Renaıssance Otel'de düzenlenen ve iki gün sürecek olan Basın İş Kanunu 2. Çalıştayına Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü Murat Karakaya, Vali Yardımcısı Ersin Boylu, Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Eyüp Tavlaşoğlu, Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hikmet Koçak, Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü Basın Yayın Daire Başkanı Ali Güneş, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu ve Marmara Gazeteciler Federasyonu Başkanı Başkanı Nuri Kolaylı, Basın İlan Kurumu Yönetim kurulu Üyesi Mustafa Arslan, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkan Yardımcısı Sefa Özdemir, Doğu Anadolu Gazeteciler Federasyonu Başkanı Feridun Fazıl Özsoy, Güneydoğu Gazeteciler Federasyonu Başkanı Talat Akay, Karadeniz Gazeteciler Federasyonu Başkanı Turgut Özdemir, Ege Gazeteciler Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Aydın, Akdeniz Gazeteciler Federasyonu Başkanı Mevlüt Yeni, İç Anadolu Gazeteciler Federasyonu Başkanı Adem Alemdar, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki illerin Gazeteciler cemiyetleri başkanları, yerel ve yaygın basın kuruluşlarının temsilcileri katıldı.
Çalıştayın açılış bölümünde konuşan Doğu Anadolu Gazeteciler Federasyonu Başkanı Feridun Fazıl Özsoy, böylesine önemli bir çalıştaya Erzurum olarak ev sahipliği yapmaktan dolayı mutluluk duyduklarını belirterek, Doğu'da gazetecilik yapmanın diğer bölgelere oranla çok daha zor olduğuna dikkat çekti.
Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü Murat Karakaya ise açılış bölümünde yaptığı konuşmada, "Hepinizin bildiği gibi, gazetecilerin iş yaşantılarında karşılaştıkları ve uzun yıllardır süregelmekte olan 'mevzuat kaynaklı' sorunların çözülebilmesi için, Sayın Başbakan Yardımcımız Yalçın Akdoğan'ın himayelerinde bir dizi çalıştay düzenleme kararı alınmıştır. Bu çalıştayların ilki Ankara'da düzenlenmiş, ikincisi de bugün itibarıyla Erzurum'da düzenlenmektedir. Bir üçüncüsünün de İstanbul'da düzenlenmesi düşünülmekte olan bu çalıştayların sonucunda, Basın İş Kanunu'nun aksayan yönleri tespit edilerek, buna yönelik iyileştirme politikalarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Gazeteciler ile birlikte yürütülen bu çalıştaylar akabinde muhtemel bir yasa değişikliği sürecinin de yine basın mensupları ile istişare halinde yürütülmesi planlanmaktadır.
Hepinizin bildiği gibi Genel Müdürlüğümüz, yürüttüğü her türlü iş ve işlemler ile faaliyet ve çalışmalarında, basın sektörünün temsilcileri ve alanında uzman akademisyenlerle ortak hareket etmeyi prensip haline getirmiştir. Bu ilke ve bilinçle yola çıktığımız her işin, sektörde daha büyük yankı ve ilgi uyandırdığını gözlemliyor olmanın haklı gururunu bütün arkadaşlarımızla beraber yaşamaktayız.
Söz konusu Basın İş Çalıştaylarının ilki 25 Eylül 2014 tarihinde büyük bir katılımla Ankara'da gerçekleştirilmiştir. Yerel ve ulusal medyada da yer bulan ilk çalıştayımız kamuoyunun büyük ilgisini kazanmıştır. I. Çalıştayın neticesinde elde ettiğimiz kazanımlara ek olarak; sektörden ve sektör dışından gelen olumlu yorumlarla motivasyonumuz ve kararlılığımız en üst noktaya ulaşmıştır. İşte bu duygularla, II. çalıştayın bir an evvel gerçekleştirilebilmesi için yoğun çalışmalar yürütülmüş, Genel Müdürlüğümüzün ilgili birimleriyle tam koordinasyon halinde Erzurum Çalıştayına hazırlıklar tamamlanmıştır.
Bu çalıştaylarla, gazetecilerin iş yaşantılarında karşılaştıkları sorunlar bizzat gazeteciler tarafından dile getirilip yine bizzat gazeteciler tarafından çözüm önerileri geliştirilmektedir. Bu yöntem ile tespit edilen reel sorunlar ve tespitlerle, sektörde maksimum hissedilebilirliği olan, adeta 'nokta atışı' niteliğindeki çözüm yolları geliştirilebilecektir.
Malumunuz üzere, 5953 sayılı Basın İş Kanunu, 1952 yılında yürürlüğe girmiş, günümüze değin defalarca değişikliğe uğramıştır. Başta çok teminatlı görünen ve döneminin ihtiyaçlarını karşılayan bu kanun, basın sektörünün hızlı değişimine ve dönüşümüne cevap veremez bir hal almıştır. Çoğu noktada 4857 sayılı genel İş Kanununun gerisinde kalan bu kanunun lehe hükümlerinin de sektörde uygulanabilirliğinin olmadığı ortadadır.
Yasama tekniği açısından da sakat olan mevcut kanun, müeyyidelerinin yetersizliği sebebiyle, gazetecilere sadece sanal bir iş güvencesi sunmaktadır. Yasadan kaynaklanan bu sorunlar, gazetecilerin piyasa ve sektör şartları altında ezilmelerine, çoğu zaman gazetecilik faaliyetlerini yapamaz bir hal almalarına yol açmaktadır.
Hiç şüphesiz, gazetecilerin Mali haklarının teminat altına alınmamış olması ve iş güvencesinden mahrum olmaları, bağımsız, özgürlükçü, demokrat gazetecilik faaliyetlerinin yeterince gelişememesine de yol açmaktadır.
Yaptığımız bu çalıştaylarla gazetecilerin, İş Hukuku anlamında, güçlü bir statüye kavuşturulması ile İş Hukukundan doğan haklarının daha kolay ve daha hızlı olarak elde edebilmeleri sağlanacaktır.
Bu görüşmeler sonrasında, gazeteci ve gazetecilik faaliyetlerinin tanımı yapılacak; gazeteciler kıdem, ücret, faiz, askerlik, analık, sözleşme şartları, iş güvencesi, iş sağlığı gibi alanlarda güçlü haklarla donatılacak, gazetecilerin bu hakları elde edebileceği mekanizmalar güçlendirilecektir. Böylelikle, mülkiyet ve piyasa şartları karşısında daha güçlü bir gazeteci profili oluşturulacaktır. Gazeteciler hak ettikleri statüye kavuşacaktır.
Yürüttüğümüz bu çalıştayların gerekliliği, basın mensuplarının istek, öneri ve şikayetleri sonucunda tespit edilmiştir. Bizzat sektörden gelen istek ve öneriler ışığında oluşturduğumuz tespitler şunlardır. Günümüz şartlarına uygun şekilde gazetecilik yeniden tanımlanmalıdır. Gazetecilik tanımlanırken, iş tanımı, iş alanları, iş bölümleri net bir şekilde belirlenmelidir. İnternet haberciliği, gazetecilik tanımının içerisine alınmalıdır. Basın İş Kanununun sağlamış olduğu hakların güvence altına alınması maksadıyla yaptırımlar arttırılmalıdır. Basın İş Kanunu'ndaki hükümler, özellikle de Mali hükümler, anlaşılabilir, rasyonel ve uygulanabilir olmalıdır. Gazeteci lehine olan düzenlemeler emredici nitelikte olmalı, yorum yoluyla gevşetilmesinin önü kapanmalıdır. Basın iş sözleşmesi, ücret, kıdem, izin, faiz, fesih gibi Mali haklar gazetecilerin lehine ve piyasa şartlarına uygun olacak şekilde güçlendirilmelidir.
Uzun süreler boyunca gelen bu öneriler karşısında, Genel Müdürlüğümüzce, bağımsız araştırma şirketleri eliyle, 5953 Sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanundan Kaynaklanan Sorunların tespitine yönelik bir dizi araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalar kapsamında, gazeteciler ile İstanbul, Ankara, İzmir, Diyarbakır, Adana ve Antalya'da görüşmeler gerçekleştirilmiştir.
'Derinleme Görüşme Tekniği' ve 'Odak Grup (Fokus Grup)' yöntemleri ile gerçekleştirilen araştırmalar neticesinde kapsamlı bir rapor hazırlanarak, ilgili birimlerimizin ve hukukçularımızın dikkatlerine ve değerlendirmelerine sunulacaktır.
I. Çalıştayımızın deşifre ve redaksiyon işlemleri tamamlanmış olup, incelemeleri devam etmektedir. Öyle inanıyorum ki, bugünkü çalıştayımız neticesinde elde edilen verilerle sektörden kaynaklanan sorunlar büyük oranda tespit edilmiş olacaktır. Elde edilen veriler sayesinde uzman kadrolarımızca mükemmele yakın bir rapor hazırlanarak mevzuat geliştirme işlemleri yürütülecektir.
Kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi, bireylerin düşünce ve fikir dünyasının güçlenmesi, sorgulayan, araştıran, demokratik bir toplumun; sorunlar karşısında tavır geliştirebilen, gündemi analiz ederek tez ve antitezler üretebilen duyarlı bir gençliğin oluşması, dördüncü kuvvet olarak 'Güçlü Basının' var olmasıyla doğrudan ilgilidir. Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü olarak bizlere düşen, bu bilinçle hareket ederek, güçlü basının oluşması için gece gündüz çalışmaya devam etmek olmalıdır. Genel Müdürlüğümüz bu noktada üzerindeki sorumluluğun bilincinde hareket etmekte olup, Türk Basınının güçlendirilmesi için birçok somut faaliyet yürütmektedir.
Bugün yapılan çalışmayla da gazetecilerin yarım asrı aşkın süredir karşılaştığı mevzuattan kaynaklanan sıkıntılarının aşılması ve güçlü gazeteci profilinin oluşturulması amaçlanmaktadır" dedi.
Vali Yardımcısı Ersin Boylu ise Basın İş kanunu 2. çalıştayının Erzurum'da yapılmasından dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Açılış konuşmalarının ardından çalıştaya geçildi. 3 oturumdan oluşan Basın İş Kanunu 2. Çalıştay programın 1.oturumunda Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Zakir Avşar tarafından gazeteci kimdir? Gazeteci basın dışında başka bir yerde çalışabilir mi? konuları konuşuldu. 2.oturumda Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Fahrettin Korkmaz, katılımcılara gazetecinin ücreti, mesleki kıdem ve kıdem tazminatı sorunu, gazetecilikte sözleşme, tecrübe müddeti ve terfi esası konuları ele alındı.
Çalıştay yarın Moderatörlüğünü BYEGM Basın Yayın Daire Başkanı Ali Güneş'in yaptığı 3.oturumda ise devletin sunduğu hizmetler ve medya konusu başlıklı oturum ile son bulacak.
YORUMLAR